Adriaan
Het is binnenkort vier jaar geleden dat ik afscheid nam van de AA. Ik ben nog een paar keer terug geweest. Niet omdat ik dat nodig had maar omdat ik graag wilde weten of iedereen er nog was en hoe het met iedereen gaat. Steeds opnieuw word ik helemaal stil van die mensen, die in het verleden zó zijn ontspoord (sommigen echt heel ernstig!) en die er zó hard voor knokken om hun leven weer helemaal op de rails te krijgen. Het lukt de meesten. Dank zij de steun van de werkgroep. Je moet zo’n strijd zelf voeren. De AA knapt het niet eventjes voor je op. Maar die werkgroep kan wel van doorslaggevend belang voor je zijn.
Iedereen met een drankprobleem heeft, voor hij geheelonthouder werd, de kringloop tientallen keren doorlopen. Sommigen komen er nooit uit en dan blijkt die kringloop een draaikolk, die onherroepelijk naar beneden voert. Anderen proberen de kringloop te doorbreken, vaak als ze heel diep in de put zijn geraakt. Het lukt bijna niemand om dat zonder hulp voor elkaar te krijgen. Al probeert iedereen dat natuurlijk altijd wel eerst een aantal keren. Zo komt het ook dat je zelden heel jonge mensen aantreft bij de AA. Je moet als het ware eerst door schade en schande zo wijs worden dat je begrijpt dat je hulp nodig hebt.
Natuurlijk kun je professionele hulp gaan zoeken. Huisartsen verwijzen vaak naar instanties als VNN (vroeger CAD). Maar niet iedereen is even enthousiast over de werkwijze van deze hulpverleners. Je kunt ook het nummer van de AA bellen. Je krijgt dan iemand aan de lijn die zich met alleen zijn voornaam voorstelt. Want de eerste A staat voor “Anonieme” en dus kennen de leden alleen elkaars voornaam en verder niets. Een alcoholist dus. Maar niet iemand met een drankprobleem, want hij drinkt niet meer en dan heeft hij dus geen probleem. Tijdens het gesprek komt er een uitnodiging om op de groepsbijeenkomsten te komen. In Emmen is dat elke vrijdagavond van zeven uur tot half negen.
Een AA-groep heeft leden van zeer diverse pluimage. Ze hebben allen één ding gemeen: hun strijd tegen de drank. Tijdens de wekelijkse gespreksavond wordt de accu van de deelnemers weer zo goed mogelijk opgeladen. En wie in de dagen daarna toch in problemen komt, bijvoorbeeld omdat hij op het punt staat terug te vallen, kan altijd een groepsgenoot bellen. Alleen al het feit dat zo iemand gaat bellen, betekent vaak zijn redding.
De regels zijn eenvoudig en liggen nogal voor de hand. Een AA-lid drinkt niet. Helemaal niet. De hoofdregel is: de komende 24 uur niet te drinken. Als dat lukt, dag na dag, ben je natuurlijk klaar… Uiteraard valt nooit te controleren wat iemand door de week doet, maar wie zich daaraan stiekem tóch bezondigt, houdt een dergelijk dubbelleven toch niet vol. Vroeg of laat blijft hij weg van de bijeenkomsten. Meestal vroeg. In ieder geval is het natuurlijk uitgesloten dat iemand op de groep komt terwijl hij of zij vlak daarvoor gedronken heeft. Hij kan vertrekken. Een week later is hij weer welkom, mits nuchter. In de praktijk komt het overigens nauwelijks voor dat een dergelijke maatregel moet worden getroffen. Een andere regel is, dat alles wat er op zo’n avond te berde wordt gebracht, binnen de groep blijft. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de eerste A.Een bijeenkomst ziet er ongeveer zo uit: een half uur voor aanvang worden nieuwe leden die zich hebben aangemeld, welkom geheten en op de hoogte gebracht van het reilen en zeilen van de groep. Dit wordt meestal gedaan door twee groepsleden. Na de rubriek mededelingen (telefoontjes, afmeldingen enz.) wordt er eerst een rondje gedaan langs alle groepsleden. De bedoeling is dat iedereen de kans krijgt te vertellen hoe het de afgelopen week met hem of haar is gegaan. Is het gelukt om de afgelopen week droog te blijven? Is het moeilijk geweest, en zo ja, wat waren de moeilijke momenten… Er worden dus ervaringen uitgewisseld, adviezen gegeven, complimenten uitgedeeld en natuurlijk worden er ook wel eens harde noten gekraakt, want de leden leggen elkaar bepaald niet in de watten. Uit een zeer ruime ervaring kennen ze de zwakke punten en de valkuilen en ze willen er alles voor doen om de ander te behoeden voor miskleunen. Soms zijn die gesprekken nogal saai. Dat is meestal een goed teken want dan heeft niemand in de gevarenzone verkeerd. En als de gesprekken wel opzienbarend worden is er vaak iets ernstigs aan de hand. Het gesprek kan dan heel emotionele en dramatische wendingen krijgen. Het zijn juist deze gesprekken die ervoor zorgen dat de leden voldoende bagage krijgen voor de komende week. Daarna komt meestal het boekje met de Twaalf Stappen ter tafel. Eén van de stappen wordt voorgelezen en besproken. Daarna wordt er opgeruimd, de leden verlaten het pand en ieder gaat zijns weegs, met de zekerheid er weer een week tegenaan te kunnen. Aan het lidmaatschap zijn geen kosten verbonden. Wel wordt er een kleine vrijwillige bijdrage gevraagd voor de koffie en de huur van het pand.
De werkgroep Emmen telt 15 à 20 mannen en vrouwen, met een vaste kern van een stuk of zeven mensen. Sommigen komen er al vijftien of twintig jaar. Ze blijven komen omdat ze niet het risico willen lopen dat de aandacht verslapt en dat ze terugvallen. En natuurlijk komt daar een tweede aspect bij: je bent zelf geholpen door de AA. Nu is het tijd om er te zijn voor de anderen die hulp nodig hebben. Er zijn er ook, die nog maar pas zijn begonnen. En juist van hun kant komen vaak de dramatische verhalen. Je ziet ze vechten, en je hoopt vurig dat ze volhouden. Vaak lukt ze dat, soms met vallen en opstaan, door schade en schande, maar toch. En natuurlijk lukt het ook vaak niet. Zulke leden komen een keer, of gedurende een paar weken en dan ineens blijven ze weg. Dat betekent vaak dat ze de strijd hebben verloren, in elk geval voor de komende tijd. Niet dat terugval is voorbehouden aan beginnende leden. Elke AA-groep kent ook gevallen van terugval bij leden die jarenlang de groep trouw hebben bezocht. Een alcoholist is nu eenmaal nooit genezen.
Adriaan